Sta eens stil bij de laatste keer dat je écht doelloos was. Niet zonder richting, maar zonder druk. Zonder een strak stappenplan, zonder KPI’s. Misschien was het in een bos, met een pijl en boog in je hand. Zoals bij ons, tijdens een teamdag. Eerst nog lacherig, wat ongemakkelijk. Maar toen: stilte, concentratie, ontspanning. En juist op het moment dat we even niet mikten op het doel… raakten we het.
Van doelgericht naar aanwezig zijn: wat is doelloosheid écht?
Als ik het woord doelloosheid hoor, voel ik ergens meteen een soort ongemak. Het klinkt als niks doen. Niet bijdragen. Maar als ik dat gevoel even parkeer, weet ik precies wat ik ermee bedoel. Het is de kracht van gewoon zijn in plaats van doen. Het moment om bij elkaar te zijn, niet om iets te bereiken, maar om gewoon even te zijn met wat er is. En juist dáárin ontstaat iets waardevols. In die ruimte ontstaat verbinding. Humor. Rust. Nieuwe ideeën. Dat merk ik steeds weer – in mijn eigen werk, maar ook bij de teams die ik begeleid.
“We zijn human beings, geen human doings.”
Wat er gebeurt als je even niets ‘moet’
In onze leiderschapstrajecten of teamontwikkeling zie ik vaak hetzelfde gebeuren. We starten vol energie met het verbeteren van processen of het versterken van samenwerking. Maar vroeg of laat ontstaat er een moment van frustratie of vastlopen. Geen ideeën meer. De energie zakt.
Een sessie waarin alles stroperig voelt, mensen geïrriteerd raken, de ideeën opdrogen. En eerlijk gezegd: ik herken dat ook bij mezelf. Als ik bijvoorbeeld vastloop in het schrijven van een voorstel of aanpak, helpt het nooit om koppig door te tikken. Dan ga ik liever even de tuin in, wat onkruid trekken. Niet om tot een inzicht te komen, maar gewoon… om even niks te doen. En als ik daarna weer achter mijn laptop kruip, weet ik vaak ineens precies wat ik moet schrijven.
Zo werkt het ook in teams. Soms doen we dan iets ogenschijnlijk zinloos – een spel, of we bedenken samen hoe we een proces zo slecht mogelijk kunnen maken. Absurd? Misschien. Maar het kantelpunt komt bijna altijd. Iemand begint te lachen. De sfeer verandert. En ineens stroomt er weer iets.
Doelloosheid vraagt lef – en leiderschap
We zijn zo gewend aan doelen, plannen, resultaten. Alles moet efficiënt, productief, meetbaar. Maar de waarheid is: je kunt niet altijd in de actiestand staan. Een boog die constant gespannen is, verliest z’n kracht – of breekt.
Als coach zie ik dat leiders vaak worstelen met die balans. Ze willen ruimte geven, maar ook richting houden. Mijn ervaring is: die twee hoeven elkaar niet uit te sluiten. Doelloosheid is geen eindstation. Het is een tussenruimte. Een ademhaling.
Bij Stelvio kijken we altijd: wat is nú nodig? Soms is dat structuur. Soms is dat juist loslaten. Even geen richting afdwingen, maar vertrouwen dat er iets nieuws kan ontstaan. En vaak gebeurt dat precies op het moment dat je niet meer probeert te raken.
Ontdek hoe wij leiderschap en cultuurverandering begeleiden – met aandacht voor wat nú nodig is.
Wat kan doelloosheid opleveren in teams?
- Meer rust en ruimte
- Creativiteit en speelsheid
- Verbinding tussen mensen
- Herstel van energie
- Nieuwe inzichten of ideeën
Durf jij het aan?
Ik gun elke leider en elk team af en toe een vleugje doelloosheid. Juist als er druk is. Juist als het spannend is. Niet om achterover te leunen, maar om vooruit te komen op een andere manier.
Wat zou er gebeuren als jij het doel even loslaat?
Neem contact op als je daar nieuwsgierig naar bent – ik denk graag met je mee.
