Cultuurverandering: de sleutel tot échte verandering

Cultuurverandering: de sleutel tot échte verandering

Cultuurverandering basis

 

Als je denkt aan cultuurverandering in organisaties, komen al snel beelden op van complexe, tijdrovende processen die alles overhoop kunnen halen. Maar cultuurverandering is zoveel meer dan dat. Het is dé sleutel tot het echte succes van een organisatie. Waarom kiezen bedrijven voor cultuurverandering? Omdat een sterke, positieve cultuur niet alleen de samenwerking en motivatie onder medewerkers versterkt, maar ook de prestaties en het innovatievermogen van de organisatie naar nieuwe hoogten tilt. Cultuurverandering is geen quick fix; het vraagt om inzicht, zorgvuldige planning en doorzettingsvermogen. In deze tekst nemen we je mee door de belangrijkste aspecten van cultuurverandering en laten we je zien welk model je kan helpen om dit proces effectief te begrijpen en aan te pakken.  

Het Model van Cultuurverandering

Een succesvolle cultuurverandering begint niet zomaar; het vraagt om een goed doordacht model dat de juiste stappen en fasen beschrijft om verandering door te voeren. Denk bijvoorbeeld aan het Denison-model of de 8 stappen van Kotter. Deze modellen helpen je om de cultuur van je organisatie helder in kaart te brengen, zwakke plekken te identificeren en een plan van aanpak te maken om deze te verbeteren. In elke fase van cultuurverandering spelen verschillende factoren een cruciale rol: van het creëren van een bewustzijn van de noodzaak tot verandering tot het daadwerkelijk implementeren en borgen van nieuw gedrag en nieuwe waarden. Door deze stappen te volgen, zorg je ervoor dat cultuurverandering niet alleen goed begint, maar ook een blijvend positief effect heeft. 

Verandering in organisaties

Bij STELVIO weten we dat het veranderen van zowel de cultuur als het gedrag binnen een organisatie tijd, toewijding en betrokkenheid van iedereen vereist. Meestal verloopt dit in drie belangrijke fases:

Fase 1: Ambitie en heldere doelen formuleren, zorgen voor gevoel van urgentie en duidelijk krijgen welk gedrag moet veranderen.

Elke verandering begint met het stellen van heldere doelen en een gezamenlijke ambitie. In deze fase wordt een gevoel van urgentie gecreëerd om de noodzaak tot verandering duidelijk te maken. Het is belangrijk om inzichtelijk te krijgen welk gedrag moet veranderen, zodat iedereen een duidelijke richting heeft. Dit zorgt voor een fundament waar de verandering op kan bouwen.

Fase 2: Hard werken en experimenteren. In deze fase vindt het daadwerkelijke veranderen plaats.

In deze fase vindt de daadwerkelijke verandering plaats. Teams gaan hard aan de slag en experimenteren met nieuwe gedragingen en werkwijzen. Dit is een periode van leren en aanpassen, waarin de eerste resultaten zichtbaar worden en de organisatie de eerste stappen zet richting de nieuwe cultuur. Deze fase is de kern van cultuurverandering, duurt vaak het langst en verloopt niet altijd vanzelf – volhouden en vasthouden zijn hier belangrijk.

Fase 3: Zorgen dat het nieuwe gedrag blijft, dat mensen niet terugvallen in oud gedrag. Er zijn steeds meer successen en deze mogen gevierd worden.

Verandering is pas succesvol wanneer deze blijvend is. Het borgen van het nieuwe gedrag staat centraal, zodat terugval naar oude patronen geen kans krijgt – want dit ligt altijd op de loer. Het is belangrijk om successen te vieren en positieve resultaten te erkennen, zodat de nieuwe cultuur stevig wordt verankerd en de basis vormt voor verdere groei en verbetering. 

Bekijk de afbeelding van het STELVIO-model hieronder. Het model illustreert de reis van cultuurverandering als een beklimming van een berg, waarbij elke fase symbolisch wordt weergegeven. Van het formuleren van ambities aan de voet van de berg, naar het harde werk tijdens de klim, tot het vieren van succes op de top. Deze visuele weergave helpt om de verschillende fases van verandering beter te begrijpen en maakt het proces tastbaar voor iedereen binnen de organisatie.

Door deze stappen te volgen, zorg je ervoor dat cultuurverandering niet alleen effectief wordt geïmplementeerd, maar ook een blijvende positieve impact heeft op de organisatie.

Bekijk hier het STELVIO-model

Meer lezen over de verschillende fasen van verandering in organisaties? Klik dan hier! Of heb je vragen over het model of wil je meer weten? Neem dan contact met ons op!

Het Doorvoeren van Cultuurverandering

Cultuurverandering doorvoeren klinkt mooi, maar het is zeker niet zonder uitdagingen. Veel organisaties stuiten op obstakels zoals weerstand van medewerkers, onduidelijkheid over de doelen of een gebrek aan betrokkenheid. Het is daarom essentieel om een stevig plan van aanpak te hebben, waarin alle stakeholders van begin af aan betrokken worden. Wat zijn de belangrijkste valkuilen en hoe kun je ze vermijden? Zorg dat je een heldere visie hebt, communiceer deze duidelijk, en blijf iedereen betrekken bij het proces. Dit vraagt om geduld, maar ook om volharding. Alleen dan zal de cultuurverandering slagen en zal je organisatie de vruchten ervan plukken. Sleutels voor succes: leren van iedere stap om te bepalen wat de volgende is, Directie en management doen mee en geven goede voorbeeld, weten dat het zwaar wordt (donkere bos van het plaatje van de berg), volhouden en volhouden

Voorbeelden van Succesvolle Cultuurveranderingen

Wil je zien hoe cultuurverandering in de praktijk werkt? Er zijn talloze voorbeelden van organisaties die succesvol hun cultuur hebben veranderd en daarmee grote stappen hebben gezet. Neem bijvoorbeeld het verhaal van Zappos, dat dankzij een cultuur van klantgerichtheid en employee empowerment een ongekende groei doormaakte. Of denk aan het Nederlandse ASML, waar een cultuur van continue verbetering en innovatie heeft geleid tot wereldwijd succes. Deze cases laten zien dat cultuurverandering mogelijk is en dat het de moeite waard is om hier serieus in te investeren. De resultaten? Betere samenwerking, hogere productiviteit en een sterkere marktpositie.

Je kent het wel: je denkt dat alles op rolletjes loopt in je bedrijf. Je hebt een sterk verdienmodel, een structuur waar je ‘u’ tegen zegt, een heldere strategie en een team vol talent. En toch… toch gaat het niet zoals je zou willen. Weet je wat de boosdoener vaak is? De cultuur. Juist ja, de organisatiecultuur. Het is die onzichtbare, maar o zo invloedrijke factor die bepaalt hoe mensen met elkaar omgaan, hoe besluiten worden genomen en – soms frustrerend genoeg – hoe veranderingen worden tegengehouden.

Zoals die ene teamleider ons laatst vertelde: “Iedereen loopt al dagen te mopperen over het nieuwe roostersysteem. Maar toen we eindelijk een meeting hadden om het erover te hebben, hield iedereen z’n mond! En meteen daarna begon het commentaar weer. Ongelooflijk frustrerend.” Tja, dat is typisch zo’n cultuurdingetje: wel klagen, maar geen actie ondernemen als het ertoe doet.

Cultuur draait om gedrag, normen, waarden, tradities en onuitgesproken regels. Bij sommige bedrijven betekent dat altijd met z’n allen lunchen of nooit over fouten praten. Bij andere is het ‘U’ zeggen tegen de directie, de klant altijd vooropstellen of stiekem klagen in plaats van verbeteren. Als dat gedrag je tegenwerkt in het bereiken van je doelen, dan wordt het hoog tijd om te kijken naar een cultuurverandering.

En ja, dat is precies waar bedrijven zoals SEMCO en Tony’s Chocolonely een voorbeeld in zijn. Bij SEMCO gaf Ricardo Semler zijn mensen de ruimte om zelf beslissingen te nemen. Geen strakke hiërarchie, maar vertrouwen in elkaar en vrijheid. Het resultaat? Medewerkers die betrokken zijn, eigenaarschap nemen en zelfs gelukkiger zijn. Wie had dat gedacht? Wij bij STELVIO zijn daar groot fan van. 

Tony’s Chocolonely doet het ook goed. Ze maken niet alleen chocolade (oké, hele lekkere chocolade), maar hebben ook een missie om de chocolade-industrie slaafvrij te maken. Bij hen draait alles om transparantie, eerlijkheid en verantwoordelijkheid. En dat zie je terug in hun bedrijfscultuur. Ze kiezen bewust voor een cultuur waarin medewerkers niet alleen werken voor de winst, maar voor een doel dat groter is dan dat.  

Dus, het moraal van het verhaal? Een succesvolle cultuur is niet een kwestie van zomaar een paar gedragsregels veranderen. Het vraagt om inzicht, lef, en ja, ook om een beetje humor. Soms is het belangrijk om eerst door die ongeschreven regels heen te breken voordat je echt stappen kunt zetten. Want zonder die verandering kun je al het talent en de strategieën van de wereld hebben, maar kom je geen meter verder. 

Bij STELVIO geloven we dat cultuurverandering niet alleen mogelijk is, maar ook broodnodig als je echt impact wilt maken. En weet je wat? Wij zijn er om je daarbij te helpen. Stap voor stap, met humor en misschien af en toe een schouderklopje. Want cultuurverandering is pittig, maar als je het goed doet, is het ook een van de meest lonende dingen die je voor je organisatie kunt doen. 

Het Maken van een Stappenplan voor Cultuurverandering

Hoe makkelijk het misschien ook zou zijn een uitgewerkt stappenplan te hebben voor het veranderen van een bedrijfscultuur, het veranderen van gedrag loopt niet volgens een afvinklijstje. Je weet immers niet van te voren welke situaties je onderweg zult tegenkomen en hoe sterk patronen zijn binnen de organisatie die een gedragsverandering in de weg staan. In ons STELVIO-model hierboven beschrijven we 3 fasen waar een organisatie doorheen gaat om blijvende verandering voor elkaar te krijgen. Ingrediënten zijn:  

  • ambitie en heldere doelen formuleren ook in termen van gedrag 
  • urgentie om te veranderen voelbaar maken 
  • bewust worden van huidige gedrag 
  • experimenteren met nieuw gedrag 
  • volhouden, ook als het tegenzit 
  • plezier hebben en successen vieren 

In onze begeleiding vind je deze ingrediënten altijd en steeds weer terug. We creëren een setting waarin je steeds met elkaar kunt kijken naar de vraag: “wat is de volgende stap die we hebben te zetten en wat leert ons de voorgaande”. 

Waarom STELVIO?

Bij Stelvio Coaching & Advies draait alles om mensen die verantwoordelijkheid nemen en betrokken zijn bij de organisatie. Wij geloven dat dit de sleutel is tot succes. Soms gaat dit gepaard met ploeteren en bikkelen, maar we hebben altijd aandacht voor wat jou bezielt en hoe we je stap voor stap verder kunnen helpen naar iets wat je misschien niet voor mogelijk had gehouden.  

Werken met ons betekent het goede gesprek, bewustwording, eigenaarschap op alle plekken, een groter lerend vermogen, de gewoonte van feedback, ‘everybody engaged’, actie en reflectie, en vooral veel werkplezier. Bij Stelvio Coaching & Advies helpen we mensen om obstakels te overwinnen op de weg naar de top. Of het nu gaat om organisatiecoaching, teamontwikkeling of persoonlijk leiderschap, wij houden altijd het einddoel in zicht.  

Onze STELVIO-methode bestaat uit verbinden, bewustwording, eigen bijdrage, perspectief, DOEN! en reflectie. Wij zijn nieuwsgierig naar wie je bent en kijken samen naar wat het beste is voor jouw organisatie. We benutten de kracht van imperfectie en reflecteren op huidige patronen. Bij Stelvio Coaching & Advies houden we van aanpakken en brengen we je in beweging in de richting die jij op wilt!  

Neem contact met ons op en ontdek hoe wij je kunnen ondersteunen bij een succesvolle cultuurverandering binnen jouw organisatie.